Zon, wind en zoet water, belangrijke factoren in je tuin.
Onze leefomgeving kun je zien als een systeem. In een systeem komen factoren binnen en ze gaan er ook weer uit. Je (moes)tuin is ook een systeem, waarin de belangrijkste factoren zon, zoet water en wind zijn.
De ZON is de belangrijkste factor voor het leven op de aarde. De zon is de energievoorziening van ons zonnestelsel. Onze aarde draait in 365,25 dagen om deze ‘energiefabriek’ heen. Daarnaast draait de aarde elke 24 uur om haar eigen as. Deze 2 cycli samen zorgen voor; de verschillende seizoenen in het jaar én het verschil tussen dag en nacht.
Planten, struiken en bomen die op aarde geëvolueerd zijn, hebben dat gedaan gebaseerd op deze 2 cycli. De zon zorgt voor de energie die planten, struiken en bomen nodig hebben om te groeien. Zij zorgen met behulp van zonlicht en zonnewarmte, voor het organisch materiaal van de aarde dat bestaat uit water en koolstofdioxide (fotosynthese)
Natuurlijk is de zon ook voor de mensen en de dieren van wezenlijk belang. Zonder haar warmte kunnen we hier niet leven. Als de zon niet zorgt dat de plantenwereld groeit, hebben we bovendien geen voedsel. De zon is hierdoor de belangrijkste ecologische factor voor het leven.
Verder zorgt zij ervoor dat de andere 2 hoofdfactoren: zoet water en wind kunnen ontstaan. Elke keer weer voel ik me klein als ik me realiseer dat we er niet zouden zijn als de zon er niet is. Ook al zit ze soms achter de wolken, ook daar doet ze haar belangrijke werk.
“Hoera, het regent”. Dat zeggen de meeste mensen niet vaak. Want we krijgen er nooit genoeg van, de zon. Toch is ook ZOET WATER ook een van de belangrijkste factoren om rekening mee te houden in je (moes)tuin. Zeker in de periode dat je aan het zaaien bent, is het fijn als de grond lekker vochtig is. De zaden kunnen dan makkelijk vocht opnemen en krijgen kans om te ontkiemen.
In de perma-tuin Joure kunnen we altijd goed de grondwaterstand zien aan de poel op ons terrein. Stond het water eind februari 2022 extreem hoog in de poel, op 23 maart was het alweer bijna verdwenen. (Zie foto’s)
De verdamping gaat, ook in deze tijd van het jaar best al snel, als zon de hele dag schijnt. We beseffen vaak niet hoe belangrijk zoet water is. Wist je dat het percentage zoet water op aarde maar 2% van het totaal is? Het meeste water is zout, dat zit in de zee. Daarnaast zit een deel van het zoete water opgesloten in sneeuw en ijs, zodat er voor de planten, dieren en mensen maar een heel klein deel overblijft. Wellicht is het goed om een plan te maken om meer regenwater op te vangen in je eigen tuin?
WIND is de 3e belangrijke factor om rekening mee te houden in je (moes)tuin. Wind heeft grote invloed op de groei van je planten. In Nederland brengt de wind uit verschillende richtingen verschillende warme of koude luchtstromen met zich mee. De Noordelijke of Noord-oostelijke wind is vaak een stuk kouder als de zuidenwind. Het is belangrijk om koude wind zoveel mogelijk uit je tuin te weren. Dit doe je door aan die kant meer hagen en struiken neer te zetten. Zeker in de winter en het voorjaar merk je een groot verschil voor je planten en struiken als ze beschut staan. Ze lopen eerder uit en je hebt er zo langer plezier van.
De combinatie van zon, zoet water en regen bepalen mee hoe goed je planten willen groeien. In Nederland hebben we meestal wel genoeg water en is de zon de beperkende factor voor groei. Je tuin vaart er wel bij als je zorgt dat de zon er optimale kansen krijgt. De kunst is bomen/ struiken/ een- en meerjarigen zo te combineren dat ze van elkaar kunnen profiteren. Bomen en struiken kunnen goede windvangers zijn voor de wat kwetsbare eenjarige planten.
Wil je een goed tuinadvies of tuinontwerp hebben waarin rekening wordt gehouden met al deze facoren? We komen graag bij je langs.