Oost-Indische kers in het zonnetje
Tropeolum majus is een eenjarige, kruipende, kruidachtige plant.
De meest voorkomende is rankend. Er bestaat ook een niet rankende soort. De prachtige, kleurrijke bloemen variëren van donkerrood via oranje, geel tot zelfs zalmkleurig (zie foto 2). Alles van de plant is eetbaar en smakelijk als je van de pittige smaak houdt. Die wat doet denken aan water- of tuinkers. De naam kers zegt hierbij genoeg.
De geschiedenis van Oost-Indische kers
Deze plant komt oorspronkelijk uit het Andesgebied van Peru en Bolivia en gold al bij de Inca’s als een geneeskrachtige plant.
Oost-Indische kers : zaden & zaaien
De Oost-Indische kers is een eenjarige plant. Hij gaat in een jaar van zaad tot zaad.
Je kunt het in de herfst al zaaien als je dat wilt, zaai dan wel ruim, want de plant is wel vorstgevoelig. Als je de plant nieuw in je tuin gaat zaaien, dan is begin mei een fijne tijd, juist omdat ze vorstgevoelig is. Of voorzaaien vanaf half april en na de “ijsheiligen” verplanten. Heb je de plant al in je tuin staan, dan komt ze vanzelf weer terug. Er zijn zaden die de winter overleven en in april/mei ontkiemen.
Verplanten
Gaat prima. Voorgezaaide plantjes slaan prima aan in de tuin. Zijn er zaden ontkiemd op plaatsen die jij liever anders wilt gebruiken? Verhuis deze gerust, ze gaan het op een nieuwe, zonnige plek goed overleven.
Verzorging van Oost-Indische kers
De oost-indische kers heeft geen speciale verzorging nodig. Ze groeien goed in uiteenlopende bodemsoorten waaronder bijv. kleigrond en zandgrond. Ze houden van een vochtige bodem. Als het droog is, dan komt de blad- en lengtegroei meer en meer tot stilstand en gaat alle kracht naar het maken van de bloemen en de zaaddozen. Overleven daar gaat het tenslotte om voor een plant. Krijgt de plant weer water dan schiet ze weer in de lengtegroei.
De lange uitlopers kunnen 3 meter of langer worden. Je kunt ze makkelijk omhoog leiden over een pergola, (wilgentenen) afscheiding. Je kunt dan maandenlang plezier hebben van een vrolijke ‘waterval’ aan bloemen.
Je kunt ze ook gebruiken als bodembedekkers. De ranken beschermen de bodem tegen verhitting en uitdroging.
Oost-Indische kers oogsten
Alles van de plant is te eten. Zoals bijvoorbeeld:
Bloemen en blad: sommige mensen weten wel dat het blad en de bloemen smakelijke aanvullingen zijn in een salade of om je bord feestelijk op te maken. De bloem is een lekker tussendoortje als je in de tuin aan het werk bent.
Het blad kun je verder bereiden als spinazie, waarbij de kooktijd bepaalt hoe pittig je groente gaat smaken. Iets langer koken als je het te pittig vind. Het koken is minder werk als het plukken, zoals met alles wat je van deze plant in grotere hoeveelheden wilt oogsten.
Zaaddozen: de plant maakt overvloedig zaaddozen waarvan je zonder veel moeite “nep” of ‘lokale’ kappertjes kunt maken. De zaden die je hiervoor gebruikt zijn de jonge, maar wel goed groene zaden. Zijn ze te oud dan blijven ze te hard, zijn ze te jong van worden ze pap in het potje. Als je ze voor het eerst plukt dan kun je de duimnageltest doen. Druk je duimnagel in de zaaddoos. Blijft de nagelafdruk zichtbaar en gaat de zaaddoos niet kapot dan zijn dit de kappertjes die je moet hebben.
Oost-Indische kers bewaren
Bladen en bloemen moet je zo snel mogelijk na het oogsten eten. Ze worden vrij snel slap.
De zaden kun je inmaken in zuur zoals onder het ‘kopje’ recept beschreven staat.
Weetjes over Oost-Indische kers
- O-I- kers is aantrekkelijk is voor luizen. Hierdoor blijven de andere planten gespaard. De Oost- Indische kers planten kunnen vol luizen zitten, zeker als het droog weer is, maar ze hebben daar geen last van. Als er weer regen valt, dan verdwijnt de luis vanzelf. Ook de zwarte bonenluis (Aphis fabae) kiest voor de O-I kers. Een paar planten bij je bonen en de luis nestelt zich op je O-I kers i.p.v. op je bonen.
- Ook leggen de vlinders van het koolwitje graag hun eieren onderaan de bladeren van de O-I kers. Hiermee bescherm je je kolen en ook de boerenkool tegen de vraat van ruspen op deze planten. (zie foto hiernaast)
- De bloemen leveren nectar en stuifmeel voor bijen en hommels tot in het late najaar.
Recept: zaden inmaken of roosteren
- Zet je geplukte zaaddozen een nacht (8 uur) in flink gezouten water. Spoel de zaden daarna goed en doe ze in een met soda schoongemaakt potje. Giet er azijn overheen. Je kunt naar wens kruiden toevoegen zoals dille, tijm, rozemarijn of wat jij maar lekker vindt. Sluit de pot af en laat minimaal een maand staan. Gebruik ze daarna zoals je kappertjes gebruikt.
- Geroosterde zaden: ook gedroogd blijft de pittige smaak van de kers bewaard in de zaaddozen. Rooster ze in een droge koekenpand en versier er je salade mee. Vroeger maalden ze de zaden om het als peper te gebruiken.
- Gekiemde zaden: wil je in de winter ook genieten van het smakelijke blad van de Oost-Indische kers, laat dan een aantal zaaddozen kiemen in een pot grond en zet de pot op een warme, lichte plek in de huiskamer. Na ongeveer 10-14 dagen heb je jonge plantjes. Het jonge blad kun je direct gebruiken om te eten.