In januari is de tuin in rust vanwege het koude weer, maar er zijn soms vorstvrije periodes waarin je wel van alles kunt doen in de tuin. Het is geen geschikte periode voor grond- en verplantwerk, omdat de grond behoorlijk koud is en je de wortels van planten dan sneller beschadigd.
Onderhoud aan omheiningen en klimsteunen en snoeien kan natuurlijk prima. Het is ook een maand om volop te genieten van je tuin. Er zijn mooie takkensilhouetten en prachtig gekleurde takken te zien of allerlei wintergroene planten die bessen dragen. Ook zijn er nog planten en struiken die bloeien zoals: de winterbloeiende Prunus (subhirtella ‘Autumnalis’), de winterjasmijn (Jasminium nudiflorum), de toverhazelaar (Hamamelis), de kerstroos (Helleborus, zie foto) en nog veel meer.

En dit kun je doen:

1. Let op bij winterweer. 
– Planten die ’s winters groen blijven, gaan door met het verdampen van vocht via hun blad. Je kunt zien dat ze die verdamping proberen tegen te houden, de bladstand verandert bijvoorbeeld of de bladeren rollen op. Als er een droge, koude oostenwind staat en het zonnig én vriezend weer is, kunnen de bladeren uitdrogen. Uit de bevroren grond kunnen de wortels geen vocht meer op nemen. Door bevriezing kunnen groenblijvers zelfs dood gaan. Als er wat rijp op de bladeren zit, is die kans een stuk minder.

– Als er veel sneeuw valt of het ijzelt flink, dan buigen de takken van groenblijvende heesters en vooral coniferen door. Hoe jammer ook voor het mooie plaatje, schud de sneeuw van de takken anders worden ze te zwaar en breken af.
– Loop tijdens vorst niet over het gras en de planten in je tuin. Beschadigingen hierdoor zie je pas in het voorjaar.
– Vaste planten worden door een laag ijzel beschermd tegen de kou.

2. Breng mulch aan bij bomen en struiken
Mulch is goed voor de voeding van de bomen en struiken en het voorkomt dat de grond boven de wortels te veel dichtslaat. Dek daarom de grond rond de stammen bij bomen, zeker bij bomen die in een grasmat groeien, af met mulch. Doe een laag bladeren rond de stam met daarop wat compost of takken om alles op zijn plek te houden.

3. Gebruik strooizand, geen zout!
Zout strooien tegen gladheid is slecht voor tuinplanten. Immers de zoute sneeuw wordt bij het schoonvegen van stoepen en paden tussen de planten geveegd. Dit leidt tot zoutvergiftiging van de planten. Gebruik daarom liever strooizand bij gladheid. Het werkt net zo goed en is beter voor het milieu en je planten.

4. Snoeien in januari
Voor alle snoeiwerk geldt dat de temperatuur niet onder de -5 moet zijn tijdens het snoeien, liefst erboven. En er moet geen koudere periode in het vooruitzicht zijn, in de eerste dagen die op de snoei volgt.
– de druivenranken en de kiwi snoei je tot half januari terug tot op de hoofdtakken.
– Fruitbomen mag je snoeien tot ongeveer half maart. Dit is afhankelijk van de temperatuur. Als het een vroeg voorjaar is, komt de sapstroom in de bomen sneller op gang en dan is het niet gunstig om te snoeien. De boom verliest dan te veel vocht.
– Verwijder opschot (wilde scheuten die uit de grond komen) rond de stammen van vruchtbomen. Pak de scheuten stevig beet en draai ze los. Zo komt het opschot niet meer / minder snel terug. Snoei je ze weg, dan lopen de takstompjes weer uit.
– Bramen, japanse wijnbes en tayberry snoeien en aanbinden
Deze klimmers dragen vrucht aan het tweejarig hout. Als je niet snoeit, gaan alle takken met elkaar een enorme warboel vormen. Snoei het hout waar vruchten aan hebben gezeten weg en bind de nieuwe uitlopers vast zodat je later in het jaar makkelijk kunt oogsten. Als je een kleine tuin hebt, dan kun je de nieuwe loten ook korter snoeien, dan komen er wat langere zijuitlopers. Dat scheelt ruimte.
– Snoei de bessenstruiken vanuit het midden om ze te verjongen.
– Sterk groeiende klimplanten zoals klimop, klimhortensia, bruidssluier en de blauwe regen mag je vanaf deze maand snoeien.

5. Controleer opgeslagen bollen en knollen regelmatig!
Bewaar ze koel en vrij droog. Bijvoorbeeld in een bakje met compost of scherp zand. Als ze te nat liggen, kan rotting optreden. Snij rotte delen bij knollen weg en verwijder rotte bollen uit de opslag. Verschrompelde knollen kun je een paar uur in lauw water leggen zodat ze zich vol kunnen zuigen.

6. De moestuin.
– Geniet nog van het oogsten van de wintergroenten zoals: spruiten, boerenkool, wortels,winterprei, knolrapen, schorseneren, pastinaken…
– De hele vroege aardappelen moeten enkele weken  voorkiemen voordat je ze kunt poten.
– Zet de composthoop nog een keer om zodat deze los en luchtig is. (Houd je ook lekker warm.) Hierdoor verloopt het composteringsproces sneller en is de hoop in het voorjaar goed verteerd.
– Test de kiemkracht van de zaden waar je aan twijfelt.

6. Voorbereiden op het nieuwe seizoen.
– Het is nu de ideale periode om rustig allerlei zaadcatalogi door te kijken en een lijstje te maken van de soorten die je wilt kopen om straks te zaaien of bij de zadenbibliotheek wilt lenen.
– Mocht je grootse plannen voor de tuin hebben, dan kun je deze wijzigingen nu op je gemak op papier uitwerken. Janet en Tine helpen je graag met een nieuw tuinontwerp of een tuinadvies