Yacon is een wortelgewas. De wortels/ knollen smaken zoet. Wat bijzonder is aan deze ‘zoetigheid’, die heeft geen invloed op je bloedsuikerspiegel!
Het is een plant met prachtig gevormd blad, die ook mooi staat in je siertuin. Zeker omdat je hem daarna lekker op kunt eten. Ze plant zich voort via broedknollen.
De geschiedenis van Yacon
Yacon (Smallanthus sonchifolius) komt oorspronkelijk uit het Andesgebergte
en je vindt haar in Peru, Bolivia en Brazilie. Het is een knolsoort die ook wel ‘appelwortel’ wordt genoemd.
Yacon blijkt het in Nederland, ondanks het verschil in klimaat, goed te doen.
De yacon behoort tot de onderfamilie Asteroideae. Hier horen bijvoorbeeld ook de aardpeer en de zonnebloem bij.
Zaden / Vermeerderen
Yaconplanten krijg je via de broedknollen. Op de foto zie je een broedknol met nog 2 wortels eraan die kunnen worden gegeten. Deze broedknollen laat je overwinteren op een vorstvrije plek en in het voorjaar komen hier de nieuwe planten uit. Het tijdstip waarop de eerste uitlopers verschijnen is afhankelijk van de plek waar ze overwinteren.
Wij hebben het geluk om te beschikken over een koude kas. Als de zon schijnt in het voorjaar wordt het hier al best lekker warm. De grond in de potten waarin ze staan, warmt dan al op. Afhankelijk van het weer zien we soms in maart de eerste nieuwe spruiten al boven komen. Bewaren in een vorstvrijegarage of schuur is natuurlijk ook een prima plek. Zorg wel voor voldoende daglicht zodra de eerste puntjes boven komen.
Verzorging
In het begin gaat de groei langzaam, dan is een beetje aandacht voor ruimte rondom de plant wel fijn. Verder heb je het hele jaar eigenlijk geen omkijken naar deze plant. Juist omdat je ze al als plant in je tuin zet, hebben ze weinig last van verstikken door andere opkomende planten.
De planten worden 2- 2,5 meter hoog. Je doet hen en jezelf een plezier door ze op een zonnige plek te zetten. De kans dat je in het najaar dan nog een klein, geel bloemetje gaat zien, is zo wat groter.
Yucan Verplanten
Deze plant blijft de hele tijd op dezelfde plek staan. Waar je op moet letten, als je het volgende jaar weer een nieuwe plant wilt, zijn de broedknollen als je gaat oogsten. (Zie oogsten)
Yacon oogsten
De yacon is een van de laatste planten die we oogsten uit de tuin van de niet winterharde gewassen. In dezelfde tijd gaat ook de oca uit de grond en natuurlijk de niet eetbare dahlia’s.
We gaan vaak pas oogsten als de eerste nachtvorst is geweest. De knolvorming komt heel laat opgang, dus hoe later de oogst hoe langer je wortels kunnen doorgroeien. Dus oogst vanaf eind november, begin december. Bij de eerste nachtvorst wordt de plant bovengronds helemaal bruin.
Knip de stengels af tot een cm of 20 van de grond. Steek een riek voorzichtig een cm of 10 naast de plant in de grond. Gebruik de riek als hefboom en trek daarna aan de overblijfselen van de stelen om de hele plant uit de grond te trekken. Je hebt nu een grote kluit van knollen met binnen in de broedknollen.
Draai voorzichtig de knollen van de plant. De knollen zijn vaak wat langwerpig. De broedknollen zitten altijd aan een stengel vast, zijn knobbelig van uiterlijk en wat anders van kleur
Yacon Bewaren
Let op: De knollen krijgen pas na een paar weken liggen echt smaak. Dus het loont de moeite om even te wachten met eten. De knollen kun je lang bewaren, wel tot juni, als je ze maar vorstvrij, wel koel en in vochtig zand wegzet. Wij doen het in een emmer waarin we lagen maken. Dus laagje zand, laag knollen, laag zand enz.
Weetjes over de Yacon
De yacon heeft een aantal bijzonder eigenschappen die je niet veel ziet bij planten. Ze heeft:
- een zeer lage waarde op de glycemische index. Dat wil zeggen dat je bloedsuikerspiegel weinig reageert op het eten van de zoete knol.
- de grootste hoeveelheid F.O.S. (fructo-oligosaccharide) van alle bekende voedingsbronnen op de wereld. F.O.S. is een speciaal type fructose wat het lichaam onverteerd weer verlaat. F.O.S. heeft een aantal pre-biotische eigenschappen die met name inwerken op de darmbacteriën (de lactobaccillus en de bifida bacterie) en daarmee een positieve werking heeft op de darmgezondheid. F.O.S. zit ook in asperges, artisjokken, bananen, tarwe en knoflook.
- een zeer lage hoeveelheid calorieën. Dus als je gewicht wilt verliezen, is dat goed nieuws.
- veel anti-oxidanten. Anti- oxidanten vangen vrije radicalen weg. Dit zijn agressieve stoffen in je lijd die in ongunsige gevallen schade kunnen geven aan cellen en weefsels.
Receptidee Yacon
Met Yacon kun je qua eten veel kanten op:
- rauw is ze lekker knapperig en zoet in bijvoorbeeld een salade of gewoon zo een stukje uit het vuistje i.p.v. een appel.
- je kunt er een siroop van maken en die gebruiken als zoetmiddel als suikervervanger.
- gekookt kun je de knollen gebruiken als vervanger voor aardappel of pasta, zonder de koolhydraten van de beide laatste soorten
Recept voor Yaconsoep
Ingredienten:
- 500 gram yaconknollen,
- 1 flinke ui of 2 kleinere, gesnipperd.
- 1 teen knoflook,
- scheutje olie of boter
- een flinke zoete aardappel,
- 1 boullion blokje,
- 0,5 liter water
- groene kruiden zoals: peterselie, selderij, tijm
- peper en zout naar smaak.
Bereiding:
- Schil de yaconknollen en snijd er een paar flinter dunne plakjes af. Leg die opzij in wat citroenwater. Snijd de rest in kleine blokjes. Hoe kleiner hoe sneller gaar.
- Schil de zoete aardappel en snijd ook in kleine blokjes
- Fruit de ui samen met de knoflook op een laag vuur. Zo’n 5 min. Doe er dan de blokjes Yacon bij en bak nog 5 min door.
- Doe de zoete aardappel, het water, het boullion blokje en de kruiden erbij. De kruiden doe je het makkelijkste in een theefilter om ze mee te laten trekken.
- Breng alles aan de kook en laat het koken tot het echt gaar is. Dat duurt langer dan je denkt. Mijn vermoeden is dat dit door de F.O.S. komt. Maar wie het weet mag het zeggen.
- Bak ondertussen de dunne plakjes yacon die je achter hebt gehouden in wat olie tot ze helemaal knapperig zijn. Leg ze op een stukje papier om uit te lekken.
- Als alle groenten echt zacht zijn, haal je de kruiden uit de soep. Pureer het geheel met een staafmixer en breng de soep op smaak met peper en zout. Garneer met de gebakken plakjes Yacon en wat groene kruiden. Verse kruiden zijn natuurlijk het lekkerste.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!